Zmiany w VAT 2023 roku w ramach tzw. SLIM VAT 3 obejmą między innymi moment deklarowania i korygowania transakcji wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów. Jak wyjaśnia Ministerstwo Finansów, nowe przepisy mają ukrócić wątpliwości interpretacyjne, które obecnie pojawiają się wśród przedsiębiorców.
Obowiązek podatkowy w WDT
Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT) to, jak nazwa wskazuje, wywóz ich z terytorium kraju, po spełnieniu warunków określonych w art. 7 ustawy o VAT. Warunki te dotyczą przede wszystkim statusu nabywcy. Tego rodzaju transakcję rozliczamy odmiennie od krajowej. Z punktu widzenia podmiotów będących jej stronami, istotną kwestią jest m.in. zastosowanie stawki VAT 0%.
Obowiązek podatkowy w WDT powstaje z chwilą wystawienia faktury przez sprzedawcę. Nie później jednak niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dostarczono towar. Dostawy ciągłe trwające dłużej niż miesiąc uznaje się za dokonane z upływem każdego miesiąca, do czasu ich zakończenia.
W przypadkach wymienionych w art. 13 ust. 4 ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą ustania okoliczności wykluczających uznanie przemieszczenia towarów przez podatnika za WDT.
Warunki zastosowania stawki 0%
Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów podlega opodatkowaniu stawką VAT 0%. Aby można ją było zastosować, trzeba jednak spełnić szereg warunków. Zostały one szczegółowo wymienione w art. 42 ustawy:
Art. 42. 1. Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów podlega opodatkowaniu według stawki podatku 0%, pod warunkiem że:
1) podatnik dokonał dostawy na rzecz nabywcy posiadającego właściwy i ważny numer identyfikacyjny dla transakcji wewnątrzwspólnotowych, nadany przez państwo członkowskie właściwe dla nabywcy, zawierający dwuliterowy kod stosowany dla podatku od wartości dodanej, który nabywca podał podatnikowi;
2) podatnik przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, posiada w swojej dokumentacji dowody, że towary będące przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy zostały wywiezione z terytorium kraju i dostarczone do nabywcy na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju;
3) podatnik składając deklarację podatkową, w której wykazuje tę dostawę towarów, jest zarejestrowany jako podatnik VAT UE.
Z kolei art. 42 ust. 12 ustawy w obecnym brzmieniu określa dość skomplikowany sposób wykazywania WDT w ewidencji, w przypadku gdy podatnikowi nie udało się spełnić warunku 2 z powyższej listy. Brak dokumentacji, o której mowa w tym punkcie, obliguje podatnika do ujęcia transakcji w ewidencji, za kolejny po następnym okresie rozliczeniowym (przy rozliczeniach miesięcznych) lub za okres następny (rozliczenia kwartalne). Przy czym zastosowanie ma tu stawka VAT właściwa dla transakcji krajowej, np. 23%.
Po otrzymaniu dokumentacji potwierdzającej WDT podatnik ma prawo skorygować transakcję i zastosować stawkę VAT 0%. W tej sytuacji transakcję należy wykazać w rozliczeniu za okres, w którym została dokonana.
Zmiany w VAT 2023 – prostsze korygowanie WDT
Omówione powyżej, dość skomplikowane przepisy nie tylko budzą wątpliwości podatników, ale też przyczyniają się do popełniania niezamierzonych błędów. Zmiany w VAT 2023 mają tę sytuację zmienić i ułatwić życie przedsiębiorcom.
Od 2023 r. podatnik będzie miał prawo do wykazania lub skorygowania WDT w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy.
Jak wskazuje resort finansów, w obecnym stanie prawnym wątpliwości może wzbudzać sytuacja, gdy w WDT okresy rozliczeniowe dokonania dostawy i powstania obowiązku podatkowego są różne. Zdarza się, iż pierwszy występuje nawet miesiąc lub kwartał wcześniej niż drugi. Podatnik nieraz wystawia fakturę dopiero w następnym miesiącu po dokonaniu dostawy lub tego nie robi – w obu przypadkach powoduje to powstanie obowiązku podatkowego w okresie następnym po dokonaniu dostawy. Taki stan rzeczy w obecnym stanie prawnym rodzi wątpliwości i liczne pytania – zmiany w VAT 2023 mają tę kwestię uprościć.
Obecnie projekt zmiany ustawy, nazywanej potocznie SLIM VAT 3, jest na etapie opiniowania. Do momentu ogłoszenia w Dzienniku Ustaw mogą zostać w nim wprowadzone pewne zmiany. Z tego względu dlatego warto być na bieżąco z poczynaniami ustawodawcy.