Koszt alternatywny to pojęcie, które pomoże przedsiębiorcy podejmować lepsze decyzje biznesowe. Nie jest kosztem rzeczywistym w rozumieniu księgowym. To tzw. koszt utraconych szans. Sprawdź, jak dokonać analizy kosztów alternatywnych, by przyniosła firmie realną korzyść.
Co to jest koszt alternatywny?
Koszt alternatywny to wartość najlepszego z możliwych rozwiązań, które nie zostało wykorzystane. Nazywany też bywa kosztem utraconych możliwości lub utraconych korzyści. Pojęcie kosztu alternatywnego staje się bardziej zrozumiałe, gdy zastanowimy się nad kwestią decyzji o sposobie wykorzystania zasobu podejmowanych w biznesie. Gdy postanawiamy wykorzystać go w danym celu, jednocześnie rezygnujemy ze wszystkich pozostałych celów.
Z kolei koszt alternatywny w definicji ekonomicznej to ilość innego dobra, którego nie można wykorzystać, ponieważ firma podjęła decyzję o wykorzystaniu pierwszego dobra. Innymi słowy, pojęcie kosztu alternatywnego odnosi się do kosztów poniesionych przez wybór jednej opcji zamiast drugiej.
Obliczenie kosztu alternatywnego nie daje firmie bieżących korzyści finansowych. Nie jest to koszt rzeczywisty w rozumieniu księgowym. Pozwala jednak podejmować lepsze decyzje biznesowe. W taki sposób możemy obliczyć koszt alternatywny?
Jak obliczyć koszt alternatywny?
Podstawą obliczenia kosztu alternatywnego jest ustalenie, jakie firma ma opcje do wyboru i jakie każda z nich niesie ze sobą koszty. Następnie należy je ze sobą porównać i ustalić, która ma najwyższą wartość.
Przykłady kosztów alternatywnych
Koncepcja kosztu alternatywnego stanie się łatwiejsza do wyjaśnienia na przykładzie. Załóżmy, że firma chce intensywniej promować się w mediach społecznościowych. Do wyboru ma trzy opcje:
- przeszkolić obecnego pracownika w zakresie social media marketingu
- zatrudnić nowego pracownika, który ma już określone umiejętności
- skorzystać z outsourcingu usług
Każda z powyższych opcji niesie ze sobą koszty. Przedsiębiorca musi porównać je ze sobą i ustalić, które rozwiązanie będzie dla firmy najkorzystniejsze. Zbilansować trzeba nie tylko koszty, ale też wartość każdego rozwiązania. Obliczony koszt alternatywny pozwoli podjąć najlepszą decyzję biznesową.
Obliczając koszt każdej opcji, przedsiębiorca musi wziąć pod uwagę koszty zarówno krótkoterminowe, jak i długoterminowe.
Aby obliczyć koszt alternatywny, należy od kosztu najbliższej alternatywy odjąć koszt wybranej opcji. Przykładowo, jeśli koszt zatrudnienia nowego pracownika wynosi 20.000 zł, a koszt przeszkolenia obecnego – 15.000 zł, to koszt alternatywny wynosi 5.000 zł. Takie przykłady kosztów alternatywnych pozwalają dobrze zrozumieć zasadę ich obliczania oraz podejmowania racjonalnych decyzji biznesowych.
Jak koncepcja kosztu alternatywnego pomaga podejmować decyzje?
Jeśli koszty alternatywne w dwóch lub nawet trzech opcjach są do siebie zbliżone, przedsiębiorca może wziąć pod uwagę inne czynniki. Wartości takie jak jakość wykonanej pracy, możliwość zyskania pracownika identyfikującego się z firmą (co może być utrudnione przy outsourcingu usług) czy zdolność kontroli procesu mogą zaważyć na decyzji. Istnieje wtedy duże prawdopodobieństwo, że firma zdecyduje się ponieść większe koszty i zyskać wartości dodane.
Warto przy tym pamiętać, że koszt alternatywny dotyczy zarówno wartości, jakie firma utraciłaby wybierając inną opcję, jak i wartości, które by zyskała. W rzeczywistości jednak obliczanie kosztu alternatywnego jest procesem dość skomplikowanym – wymaga wzięcia pod uwagę wielu różnych czynników i gruntownej analizy danych.
Określenie kosztu alternatywnego a analizy i raporty
Obliczanie kosztu alternatywnego jest wygodniejsze i szybsze, gdy pracujemy na konkretnych danych. Właśnie dlatego w działalności warto wykorzystywać funkcjonalne oprogramowanie do zarządzania sprzedażą. Ceniony przez firmy działające w różnych branżach program Faktura VAT 2023 PRO pozwala nie tylko na obsługę sprzedaży, magazynu i rozrachunków, ale też na kontrolę biznesu poprzez tworzenie różnych raportów.
Aby z nich skorzystać, z górnego paska menu wybierz zakładkę „Raporty”. Zyskujesz tu dostęp do wielu danych: od raportów sprzedaży, przez rejestr przelewów, aż po statystyki.
