26 dni urlopu wypoczynkowego zaczyna przysługiwać pracownikowi po przepracowaniu określonej liczby lat. Sprawdź, w jaki sposób kwestię – 20 a 26 dni urlopu – regulują aktualne przepisy Kodeksu pracy. Dowiedz się też, jak obliczyć liczbę dni urlopu dla pracowników zatrudnionych w trakcie roku.
Od kiedy przysługuje 26 dni urlopu?
Prawo do urlopu wypoczynkowego przysługuje każdemu pracownikowi zatrudnionemu w firmie na podstawie umowy o pracę. To zasłużony i często długo wyczekany odpoczynek od obowiązków służbowych. Aktualne przepisy Kodeksu pracy wyznaczają dwa główne wymiary urlopu wypoczynkowego. Zależnie od stażu pracy pracownika, przysługuje mu prawo do 26 dni urlopu lub 20 dni urlopu.
20 a 26 dni urlopu
Art. 154 § 1 Kodeksu pracy wskazuje wyraźnie, w jakich okolicznościach pracownikowi przysługuje urlop w wymiarze 20, a kiedy 26 dni.
- 20 dni urlopu przysługuje pracownikom, których staż pracy wynosi mniej niż 10 lat
- 26 dni urlopu przysługuje pracownikom, którzy przepracowali więcej niż 10 lat.
Warto jednak podkreślić, że zgodnie z prawem pracownik wcale nie musi przepracować 10 lat, by zwiększyć ilość dni urlopu do 26. W staż pracy pracownika wlicza się bowiem także okres edukacji. Najszybciej liczba dni urlopowych wzrasta u osób, które ukończyły szkoły wyższe. Jednak nawet nauka w zasadniczej szkole zawodowej daje dodatkowe lata w stażu pracy.
Dodatkowy okres w stażu pracy pracownika zależnie od szkoły, jaką ukończył:
- Maksymalnie 3 lata: zasadnicza lub inna równorzędna szkoła zawodowa, dla której czas trwania nauki jest przewidziany programem nauczania
- Maksymalnie 5 lat: średnia szkoła zawodowa, dla której czas trwania nauki jest przewidziany programem nauczania
- 5 lat: średnia szkoła zawodowa dla absolwentów zasadniczych lub równorzędnych szkół zawodowych
- 4 lata: średnia szkoła ogólnokształcąca
- 6 lat: szkoła policealna
- 8 lat: szkoła wyższa
Ważne! Powyższych dodatkowych lat stażu pracy nie należy sumować. Przykładowo pracownik, który po szkole średniej ogólnokształcącej ukończył szkołę policealną, do uzyskania wymiaru urlopu w wysokości 26 dni musi przepracować jeszcze 4 lata. W tym przypadku bowiem staż pracy wynikający z edukacji wynosi 6 lat (jak dla szkoły policealnej).
Należy też pamiętać, żeby przy wyliczeniu stażu pracy pracownika brać pod uwagę tylko pracę w jednym miejscu. Na wartość tę nie ma wpływu fakt, że dana osoba była zatrudniona jednocześnie na dwóch etatach. Praca w dwóch firmach w tym samym czasie nie dubluje stażu pracy pracownika.
Studia licencjackie a ustalanie dni urlopowych
Dość częste wątpliwości na temat długości urlopu pracownika pojawiają się u osób, które ukończyły 3-letnie studia licencjackie. Przepisy nie regulują kwestii tego, czy wymiar urlopu zależy od stopnia wykształcenia. Oznacza to, że studia licencjackie dają, podobnie jak studia magisterskie, aż 8 lat do stażu pracy. Zasada ta działa też w drugą stronę – stażu pracy nie wydłuża zrobienie doktoratu przy profesury. Zawsze jest to 8 dodatkowych lat.
Ile dni urlopu rocznie przysługuje pracownikowi?
Jeżeli nowa osoba została zatrudniona w firmie w trakcie roku, należy ustalić takiemu pracownikowi wymiaru urlopu proporcjonalnego. Zasadniczo obowiązuje zasada: 2 dni urlopu za miesiąc pracy. Przy czym, jeśli wyliczona liczba dni urlopowych jest wartością niepełną, zawsze podlega zaokrągleniu w górę.
A co w przypadku pracowników zatrudnionych na część etatu? W ich przypadku liczba dni urlopu rocznie również wyliczana jest proporcjonalnie. W tym wypadku jednak podstawą wyliczenia jest wymiar etatu.
Na przykład dla pracownika zatrudnionego na pół etatu, którego staż pracy jest dłuższy niż 10 lat, wymiar urlopu wypoczynkowego wynosi 13 dni. Dla osoby pracującej na ćwierć etatu – 7 dni urlopu (po zaokrągleniu w górę).
Obowiązek pracownika przy ustaleniu 26 dni urlopu
Aby pracownikowi przysługiwało 26 dni wolnego, musi on udokumentować swój staż pracy – dostarczyć pracodawcy świadectwa ukończenia szkół, dyplomy itp., a także świadectwa pracy. Jeśli nie dopełni tego obowiązku, 26 dni urlopu wypoczynkowego nie będzie mu przysługiwało.