Planujesz przyjąć pracownika za wynagrodzeniem? Chciałbyś mieć pod ręką jasne wytyczne związane z zawarciem umowy o pracę? A może właśnie otrzymałeś propozycję pracy i zastanawiasz się, z czym się wiąże i co oznacza dla Ciebie podpisanie stałej umowy? Podpowiadamy, gdzie możesz samodzielnie pobrać darmowy wzór umowy i na co zwrócić uwagę.
Zatrudnienie na umowę o pracę –co to formalnie znaczy dla pracownika i pracodawcy?
Z prawnego punktu widzenia, zawarcie umowy o pracę jest zgodnym oświadczeniem obu stron i oznacza, że pracownik zobowiązuje się do osobistego świadczenia pracy w czasie i miejscu wyznaczonym przez swojego pracodawcę, pracodawca zaś jest zobowiązany do wypłaty uzgodnionego przez obie strony wynagrodzenia i zagwarantowania wszystkich przywilejów pracowniczych, wskazanych w Kodeksie Pracy. Polskie prawo właśnie taką formę umowy przedkłada ponad wszystkie inne- co powoduje, że ten tryb zatrudnienia pracownika cieszy się tak dużym uznaniem? Sprawdźmy.
Plusy i minusy wykonywania pracy w ramach umowy
Wszystkie przywileje pracownicze, wskazane z Kodeksie Pracy, stają się udziałem pracownika w momencie podpisania umowy o pracę. Zaliczamy do nich:
- prawo do odpłatnego urlopu wypoczynkowego, urlopu „na żądanie”, płatnego urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego,
- odszkodowanie za zgodę w umowie na zapisy o zakazie konkurencji,
- stabilność trwania stosunku pracy,
- szanse rozwoju zawodowego,
- staż ubezpieczeniowy niezbędny do uzyskania minimalnej emerytury z ZUS-u,
- uzyskanie wiarygodności płatniczej i kredytowej,
- odprawę za ewentualne zwolnienie z pracy.
Ustawodawca określił jednocześnie szereg obowiązków pracowniczych w trakcie trwania umowy o pracę, które muszą być respektowane podczas wykonywania zadań związanych z umowę o pracę. Zaliczamy do nich konieczność:
- świadczenia pracy w określonym czasie,
- przebywania w miejscu dogodnym dla pracodawcy i pod jego kierownictwem,
- osobistego wykonywania określonej pracy,
- przestrzegania regulaminu pracy, zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przepisów przeciwpożarowych,
- dbania o dobro zakładu pracy i jego mienie,
- przestrzegania tajemnicy informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę,
- respektowania zasad współżycia społecznego.
Jak skonstruować umowę o pracę i w jakiej formie ją zawierać?
Prawidłowo stworzony wzór z treścią umowy powinien określać strony umowy oraz:
- zasady określonego rodzaju pracy na rzecz pracodawcy,
- miejsce wykonywania pracy w zakresie wskazanym w umowie,
- wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi pracy, ze wskazaniem jego składników,
- wymiar czasu pracy,
- termin rozpoczęcia pracy (datę jej zawarcia, okres zatrudnienia na podstawie umowy).
Pracodawca potwierdza na piśmie uzgodnione zapisy najlepiej w dniu rozpoczęcia pracy przez pracownika.
Dla kogo umowa o pracę?
Art.113 Kodeksu pracy (Dz.U.1974 Nr 24 poz.141 z późn. zmianami) zakłada, że każdy ma prawo do swobodnego wyboru rodzaju umowy, z niewielkimi wyjątkami. Oznacza to, że stronami umowy o pracę mogą być i osoby fizyczne, i osoby prawne, niezależnie od ich cech. Warto wiedzieć, że stosunek pracy można także nawiązać z osobą o ograniczonej zdolności do czynności prawnej bez zgody przedstawiciela ustawowego –chyba, że dana praca jest niezgodna lub wpływa niekorzystnie na szeroko rozumiane dobro takiego pracownika.
Zaskoczeniem może okazać się fakt, że pracownikiem może zostać także osoba niepełnoletnia, jeśli:
- ukończy co najmniej 15 lat,
- przedstawi świadectwo ukończenia szkoły podstawowej,
- posiada zaświadczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do danego rodzaju pracy,
Rodzaje umów o pracę –co mówi kodeks pracy?
Jeśli jesteś pracodawcą, warto rozważyć przed zawarciem takiej umowy (nawiązaniem stosunku pracy), w jaki sposób i na jakich zasadach chciałbyś związać swoją firmę z nowym pracownikiem.
Rozróżniamy następujące rodzaje umów o pracę:
- umowę na czas nieokreślony,
- umowę na czas określony (ze wskazaną datą końcową jej trwania),
- umowę na okres próbny (na przykład na 3 miesiące),
- umowę w pełnym wymiarze czasu pracy (8 godzin dziennie),
- umowę w niepełnym wymiarze czasu pracy.
Wypowiedzenie umowy o pracę (rozwiązanie umowy)
Zakończenie współpracy może nastąpić z inicjatywy pracodawcy lub pracownika i w zależności od powodu przybierze różne formy dla obu stron, z zachowaniem okresu wypowiedzenia umowy o pracę. Należy obligatoryjnie wskazać przyczynę uzasadniającą wypowiedzenie lub rozwiązanie umowy.
Przyczyny uzasadniające wypowiedzenie umowy::
- utrata zaufania wobec pracownika,
- wykonywanie pracy w stanie nietrzeźwości lub spożywanie alkoholu w czasie pracy,
- podjęcie działalności w zakładzie będącym konkurencją dla pracodawcy,
- likwidacja stanowiska pracy,
- częste nieobecności pracownika,
- nienależyta staranność w wykonywaniu obowiązków pracowniczych.
Przy wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej w formie pisemnej stosuje się następujące formy rozwiązania umowy:
- na mocy porozumienia stron,
- za wypowiedzeniem (z zachowaniem okresu wypowiedzenia),
- bez wypowiedzenia (bez zachowania w.w),
- zgodnie z upływem czasu zawarcia umowy,
- wygaśnięcie stosunku pracy.
Wypowiedzenie musi być przedstawione na piśmie i potwierdzone podpisem (zwykłym lub elektronicznym). Dotyczy to umowy każdego rodzaju, zarówno na okres próbny, określony, jak i nieokreślony. Pracodawca ma obowiązek wystawić pracownikowi świadectwo pracy – w dniu rozwiązania umowy.
Pobierz wzór umowy na czas określony lub nieokreślony
Dedykowany program do wystawiania umów i rachunków, który pozwala na stworzenie różnych typów dokumentów, w tym umowy o pracę, daje Ci możliwość dopasowania dokumentacji do profilu Twojej działalności. Sprawdź, jak prosto i intuicyjnie możesz wystawić nową umowę w naszym programie.
Masz także wgląd we wszystkie wystawione umowy, możesz je podejrzeć lub skorygować.
